Strategie makroregionalne UE są ramami politycznymi, które państwa UE i państwa niebędące członkami UE znajdujące się w określonym obszarze geograficznym wprowadziły, aby razem sprostać łączącym je wyzwaniom i wykorzystać wspólne możliwości przez ustanowienie wspólnych, długoterminowych celów.
W realizację czterech strategii makroregionalnych zaangażowanych jest 19 państw UE i 9 państw niebędących członkami UE. Do strategii tych zalicza się:
- strategię Unii Europejskiej dla regionu Morza Bałtyckiego (EUSBSR, 2009 r.);
- strategię UE na rzecz regionu Dunaju (EUSDR, 2011 r.);
- strategię UE na rzecz regionu Morza Adriatyckiego i Morza Jońskiego (EUSAIR, 2014 r.); oraz
- strategię UE na rzecz regionu alpejskiego (EUSALP, 2016 r.).
Jak uzgodniono z Radą, od 2016 r. Komisja co 2 lata publikuje sprawozdanie z realizacji czterech strategii makroregionalnych. Niniejszy dokument jest trzecim takim sprawozdaniem i obejmuje okres od połowy 2018 r. do połowy 2020 r. Oceniono w nim aktualną sytuację i postępy w zakresie realizacji strategii makroregionalnych oraz przeanalizowano możliwe dalsze działania. Uzupełnieniem niniejszego sprawozdania jest dokument roboczy służb Komisji, w którym przedstawiono więcej szczegółowych danych dotyczących każdej strategii makroregionalnej. Podstawą obu dokumentów są informacje przekazane przez koordynatorów krajowych, koordynatorów tematycznych strategii makroregionalnych („kluczowe podmioty realizujące strategie makroregionalne”) i ekspertów.
Niniejsze sprawozdanie jest publikowane w czasie, gdy kryzys spowodowany bezprecedensową pandemią COVID-19 wywiera poważny gospodarczy, budżetowy i społeczny wpływ na społeczeństwo europejskie. Komisja zareagowała szybko, proponując natychmiastowe środki (np. inicjatywę inwestycyjną w odpowiedzi na koronawirusa i inicjatywę inwestycyjną „plus” w odpowiedzi na koronawirusa) oraz przedstawiając kompleksowe wnioski dotyczące krótkoterminowej i średnioterminowej perspektywy, w tym narzędzia służącego odbudowie Next Generation EU. W dniu 21 lipca 2020 r. Rada Europejska osiągnęła porozumienie w sprawie Next Generation EU.
Niezwłocznie po przyjęciu wniosków przez Komisję kluczowe podmioty realizujące strategie makroregionalne rozpoczęły prace nad określeniem sposobów, w jakie strategie mogłyby pomóc państwom uczestniczącym w odpowiedzi na kryzys. Strategie makroregionalne dostarczają gotowych i operacyjnych ram współpracy w celu zapewnienia lepszej koordynacji działań, inwestycji i projektów w obrębie ich terytoriów. Strategie makroregionalne są strategiami międzysektorowymi, sprzyjającymi zaangażowaniu zainteresowanych stron i obejmującymi różne poziomy zarządzania. Wszystkie te cechy mogą mieć zasadnicze znaczenie przy realizacji priorytetów UE, takich jak Europejski Zielony Ład, europejska strategia cyfrowa, „Gospodarka służąca ludziom” i „Silniejsza pozycja Europy na świecie”.
Cel niniejszego sprawozdania jest dwojaki. Po pierwsze odnotowano w nim postępy w realizacji strategii makroregionalnych i określono oczekiwania dotyczące dalszych udoskonaleń. Po drugie przeanalizowano ewentualne zmiany strategii makroregionalnych po kryzysie związanym z COVID-19 w celu zapewnienia zrównoważonej i konkurencyjnej odbudowy gospodarczej sprzyjającej włączeniu społecznemu. W tym względzie w sprawozdaniu oceniono rolę strategii makroregionalnych w realizacji nowych priorytetów UE na rzecz ekologicznej, cyfrowej i odpornej przyszłości.
Pełny tekst sprawozdania dostępny jest tutaj:
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:52020DC0578
Lub tu: CELEX_52020DC0578_PL_TXT
W ramach projektu finansowanego z Programu Europa dla Obywateli – An alternative positive voice – the citizens’ shadow report, w którym BISER jest jednam z partnerów, przygotowujemy tzw. shadow report do ww. dokumentu, który będzie odpowiedzią społęczeństwa obywatelskiego aktywnego na obszarze działania 4 makrostrategii.
Więcej o projektcie tu: https://biser-en.org.pl/we-joined-new-europe-for-citizens-project-on-eu-macroregions/
